تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران به کهنترین دوران ایلام و ماد و هخامنشی میرسد که از آن سکه های با ارزش ضرب کردند.  امروزه انواع طلاهای ایران باستان مانند سکه و تزئینی و ظروف در موزه های جهان پخش هستند که نشان دهنده ارزش آن در دوران باستان است.  مطالعه درباره تاریخ طلا برای بررسیهای مختلف تاریخی بسیار مهم است،  بدون این دانش نمیتوان بدرستی تاریخ را متوجه شد.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

تصویر تعدادی از طلاهای ایران باستان در یک موزه خارجی،  عکس شماره 3822.

 این برگه بشماره 1517 پیوست لینک زیر است:

کلیک کنید:  تاریخ پول و سرمایه و ثروت در ایران

لوگو درک و عشق به طبیعت آینده بشر را تضمین میکند،  عکس شماره 1528.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

طلا به عنوان ارز مبادلاتی

      نقش طلا در اقتصاد جهان از زمان هخامنشیان آغاز گردید،  و با سکه های بنام دریک هخامنشی در جهان گسترش یافت،  و برای بازرگانی و تجارت از سکه‌های طلا برای تبادل ارزش استفاده میشد.  طلا به عنوان دارایی با ارزش در بین مردم و حکومتها پذیرفته شده بود.  سنجش و تشخیص اصلی یا تقلبی بودن طلا و سکه طلا کار سختی نبود.  بنابراین در تمامی مناطق امکان تبادل طلا و سکه‌های طلا میسر بود.

      قرنها گذشت تا بشر به فکر تعویض ارزهای مبادلاتی افتاد،  با وجود مقبولیت جهانی،  و حمل و نقل کم‌دردسر طلا و سکه‌های طلا، مشکلات و چالش‌هایی نیز وجود داشت،  که برای آنها راهکاری اندیشیده ‌شد.  سکه‌ طلا به راحتی گم شده و نسبت به وزن سکه ارزش‌گذاری میشدند،  در نتیجه وزن‌کشی آنها به ابزاری نیاز داشت. علاوه بر این رقابتی بین طلا و نقره شکل گرفته بود.

      در کنار انواع طلا،  #نقره نیز توانست جایگاه خوبی را در بین مردم و حکومتها برای خود دست و پا کند.  آسیایی‌های نقره را ارز مرجع میدانستند،  و اروپایی برای طلا جایگاه ویژه‌ای قائل بودند.  بنابراین زمان آن رسیده بود،  تا اسکناس‌اختراع شود،  و دارایی‌ها شکل جدید به خود بگیرند.

پس از به وجود آمدن بانکها،  نقش طلا در اقتصاد جهان بیشتر شد.  طلا میتوانست یک دارایی تضمین‌ کننده باشد.  با شکل گیری بانکها و طراحی خدمات بانکی،  مشکلاتی جدید به وجود آمد.  برخی از بانکها که تسهیلاتی را در ازای دریافت طلا به عنوان دارایی تضمین‌ کننده به مردم ارائه میکردند،  شروع به اعطای افسار گسیخته وام کردند. در حقیقت بانک بیش از آن که طلا به عنوان ذخیره داشته باشد،  وامهایی به افراد دادند که باعث به هم ریختن توازن مالی شد.

      پس از آن هر کشوری ارز داخلی خودش را طراحی کرد،  و در ظاهر سکه‌های طلا نقش کمتری در معاملات بین‌المللی پیدا کردند.  سپس استانداردی برای ارزش‌گذاری ارزهای داخلی نسبت به یکدیگر بر پایه طلا بوجود ‌آمد.  در قرون جدید طلا همچنان به عنوان یک دارایی مقبول در سراسر جهان شناخته میشد.  بهترین راه برای رسیدن به یک توافق جهانی،  استفاده از طلا برای تعیین ارزش هر ارز داخلی بود.  بنابراین دولتها ارزش پول داخلی کشور را با توجه به قیمت طلا تعیین کردند.

      بریتانیا اولین دولتی بود که استاندارد طلا را به عنوان یک الگو به دنیا معرفی کرد.  بدین ترتیب ارز داخلی هر کشور قابل معاوضه با طلا بود.  همچنین ارزهای داخلی کشورهایی که این الگو را پذیرفته بودند،  نسبت به یکدیگر نیز ارزش مشخصی داشتند. کارآمدی این روش باعث شد تا سایر کشورها نیز به مرور به جمع حامیان طلا اضافه شوند،  و پشتوانه ارز ملی خود را طلا قرار دهند.  امروزه اکثر کشورهای دنیا این موضوع را پذیرفته‌اند.  غیر از برخی از کشورهای آمریکای جنوبی،  که منابع فراوانی از نقره دارند،  و نیز دولت چین که استانداردهای خاص خود را برای تعیین قیمت ارز داخلی دارد.

   پرسش از عموم:  بنظر شما آیا هر شخص بمنظور قیمت گذاری دارایی نقدی و غیر نقدی خود،  باید از ارزش روز طلا استفاده کند؟

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

چاپ پول و پشتوانه طلا

     در طول تاریخ طلا تعیین کننده قدرت یک حکومت بود،  همچنین کم و یا زیاد بودن مقدار آن باعث تغییرات در حکومتهای تاریخی میشد.  امروزه هم نقش طلا در اقتصاد جهان بسیار حیاتی و تعیین کننده است،  زیرا هر کشور مستقل برای چاپ پول به شمش طلا نیاز دارد.  در حقیقت به مقدار اسکناسهای چاپ شده باید شمش طلا در کشور ذخیره‌سازی شود.  معمولا این فرایند توسط بانک مرکزی هر کشور انجام میشود.  در تحولات اقتصادی یک کشور و نوسانهای قیمت،  در واقع موجودی طلا دچار تغییر میشود.

      برای مثال وقتی قیمت دلار در ایران افزایش پیدا میکند بدین معنا است،  که ارزش پول ملی کمتر شده است.  این موضوع بیانگر کاهش طلای ذخیره شده خواهد بود.  در این زمان کشور باید از کاهش قیمت‌ها و صادرات آنها به سایر کشورها،  ذخایر مالی جذب کرده و به تبع آن حجم طلای خود را افزایش دهد،  تا چرخه اقتصاد به روند طبیعی خود برگردد. به نوعی همین رابطه طلا با ارزش پول و قیمت کالاها در طول تاریخ وجود داشته مانند در اینجا.

   #تاثیر_طلا بر سایر بازارها ــ  بازار طلا یکی از مهمترین بازارهای جهانی محسوب میشود.  با وجود نفت، بورس، ارزهای دیجیتال، دیگر فلزات گران‌بها و سایر دارایی‌های ارزشمند،  طلا همچنان ارزشمندترین سرمایه مالی به حساب میآید.  بازار طلا با سایر بازارها همبستگی معکوسی دارد.  برای مثال بازار نفت و طلا معمولا در خلاف جهت هم حرکت میکنند،  و با افزایش بهای نفت،  طلا دچار کاهش قیمت میشود.

      بطور کل وقتی سرمایه مردم جذب یک بازار خاص میشود،  احتمالاً در سایر بازارها شاهد کاهش ارزش میشویم.  البته شرایط خاص اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و غیره نیز میتواند بازارهای مختلف را همسو کند.  در این زمان مانند همه دوران تاریخ،  طلا به عنوان یک دارایی مطمئن شناخته شده،  و برای گریز از نوسانهای خطرناک سایر بازارها،  یک پناهگاه مناسب محسوب میشود.

      شاید طلا مهمترین کلیدواژه اقتصاد جهان است،  سرمایه‌های بسیار مختلفی در طول قرنهای گذشته به وجود آمده‌اند،  اما هیچکدام با طلا قابل مقایسه نیستند.  قدمت، زیبایی، ماندگاری، مقبولیت، کمیاب بودن، شهرت و بسیاری از صفات برتر طلا در هیچ یک از دارایی‌های دیگر یافت نمیشود. امروزه از ارزهای دیجیتال به عنوان جدی‌ترین رقیب طلا برای کسب جایگاه نخست دارایی‌های ارزشمند یاد میشود،  اما به نظر نمیرسد این رویداد تاریخی به این زودیها اتفاق بیفتد.

      مانند تمام دوران تاریخ،  امروزه نیز نقش طلا در اقتصاد جهان به عنوان اصلی‌ترین پشتوانه پول هر کشوری است،  و دسترسی به منابع بیشتر میتواند پویایی و رشد را به بازارهای مالی هر کشوری هدیه کند.  پس از جنگهایی که در تاریخ برای خاک، نفت و استعمار رخ داد،  شاید جنگهای بزرگ بعدی بر سر شمشهای طلا باشد.  طلا یک کالای ارزشمند است،  که قابل تولید نیست و تنها راه دسترسی به آن استخراجش از معادن محدود است.

   پرسش از عموم:  شما بمنظور پیشبرد بهتر اهداف مالی و اقتصادی کشور برای پشتوانه پول ایران،  چه چیزی را پیشنهاد میکنید؟

#سکه_طلای_دریک_هخامنشی،  #موزه_مجازی_ارگ_ایران عکس شماره 5155.

     #دریک سکه زر با عیار بسیار بالای دوره هخامنشی،  با وزن 8.35 تا 8.42 گرم،  یک طرف آن نگاره‌ شاه هخامنشی با کمانی در دست چپ و تیر کمان در دست راست دارد،  مانند در دست گرفتن سلاح امامان جمعه در دوران اسلامی.  دریک از اصلاحات پولی مهم دوران داریوش بزرگ است،  که بزرگترین تغییرات اقتصادی و تجاری را در جهان پدید آورد.

      دریک یا داریک،  در یونان درخم و درکشورهای دیگر درهم شد،  احتمالاً همان داریوشی است.  ضرب این سکه از اصلاحات پولی داریوش بزرگ هخامنشی بود،   ولی برخی باور دارند که دریک پیش از او در دوران شاه های دیگر هخامنشی هم ضرب میشده،  دریک طلای هخامنشی در موزه های جهان ارزش بسیار بالایی دارد.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

#طلاهای_زمین

      هر چند از میزان دقیق طلای قابل استخراج روی کره زمین اطلاعاتی در دسترس نیست،  اما طبق محاسبات شورای جهانی طلا در سال ۲۰۱۹ تنها ۵۰ هزار تن طلای دیگر در معادن باقی مانده.  همچنین در این گزارش آمده،  تاکنون بیش از ۱۹۶ هزار تن طلا استخراج شده است،  یعنی تنها ۲۰ درصد طلای استخراج نشده در جهان وجود دارد.  هم اکنون روزانه بین ۲.۵ تا ۳ تن طلا از معادن در کشورهای مختلف استخراج میشود.

      طبق محاسبات شورای جهانی طلا،  دوسوم استخراج طلا در دوره آغاز شده از سال ۱۹۵۰ میلادی صورت گرفته است.  از این میزان طلای استخراج شده تاکنون حدود ۴۸ درصد در صنعت جواهر سازی مورد استفاده قرار میگیرد.  مقدار کمی از آن در صنعت و بقیه به شکل شمش طلا نگهداری میشود.  کارشناسان پیش بینی میکنند،  نرخ رشد استخراج طلا طی ۸ تا ۱۰ سال آینده کاهش مییابد.

      ایران پنجمین مصرف کننده این فلز خوش رنگ است.  طبق گزارش وزارت صمت هم اکنون سالانه ۱۲ تن طلا در کشورمان استخراج می شود که نسبت به سال ۹۱ رشد ۱۴ برابری داشته است.  ایران به سبب قرار گرفتن روی کمربند کانی سازی طلا،  پتانسیل بالایی برای افزایش ظرفیت تولید این ماده معدنی در اختیار دارد.  بر اساس آمار سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معادن،  دو هزار منطقه مستعد طلا در کشور شناسایی شده است.

     اکنون ۷۴ کانسار طلا در ایران شناخته شده،  که زرشوران و آق دره در آذربایجان غربی،  داشکسن در کرستان،  موته در استان اصفهان،  کوه زر در استان خراسان رضوی،  و خارونا در استان آذربایجان شرقی مهمترین کانسارهای این فلز هستند. هم اکنون ۳۲۰ تن ذخایر طلا در ایران قرار دارد،  که باید امیدوار بود به ۴۰۰ تن هم برسد.  منبع اینترنت، #انوش_راوید, #طلای_ایران

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

چرا #طلا_بخریم

      بطور متوسط ارزش پول ایران نسبت به طلا در چهل و چهار سال گذشته سالی 50 درصد ارزش خودش را از دست داد.  در شش ماه دوم سال گذشته یعنی 1401 این رقم به صد درصد رسید،  یعنی ارزش پول ایران در مدت شش ماه نسبت به طلا نصف شد.  با نگاه ساده متوجه میشویم،  برای نگهداری دارای سریع ارزش نقد شونده بهترین طلاست.

      وضع طلا در جهان نشان میدهد،  ده سال آینده تولید و مصرف آن بیشتر میشود،  و بعد از این مدت تولید کاهش مییابد،  زیرا آنچه که پیداست طلای استخراج نشده جهان بشدت کم میگردد.  یعنی ما در ایران با دو موضع روبرو هستیم،  یکی تورم ارز ایران،  و دیگر گران شدن طلا در جهان.  در جمع این دو مورد کاری میکنند،  که طلا ارزش فوق العاده زیادی برای نگهدار دارایی سریع نقد شوند در ایران باشد.

      من خیلی دیدم و به احتمال زیاد شما هم دیده اید،  مردمی اتوموبیل و زمین و خانه خود را میفروشند،  تا نوع دیگری بگیرند،  و فقط با چند هفته دست دست کردن،  ارزش پول آنها کم میشود،  و بشدت زیان میبینند.  من همیشه سفارش میکنم،  در این زمان باید ارزش ارز هر کشور و طلا را بخوبی دانست،  تا با تبدیل بموقع پول و دارایی خود زیان ندید.

      میشنویم و میخوانیم انس جهانی بالا رفت،  اگر نگاه به تاریخ انس جهانی در یک قرن گذشته نماییم،  متوجه میشویم همه ارزها حتی معتبر ترین آنها در مقابل طلا ارزش خود را از دست داده اند،  این روند برای کشورهای پائین دست اقتصادی خیلی زیاد است،  و همیشه ارزش پول خودشان را روزانه در مقابل طلا از دست داده اند.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

#طلا_در_قرن_بیستم

      در آغاز قرن بیستم قیمت هر اونس طلا 20.67 دلار بود،  در این ایام کنگره آمریکا لایحه برتنودز (لایحه استاندارد طلای 1900) را تصویب کرد،  که طبق آن طلا ـ دلار به عنوان واحد استاندارد بهای پولی تعیین شد.  در طی جنگ جهانی اول و دوم کشورهای درگیر جنگ استاندارد طلا را به حالت تعلیق درآوردند.

      طی رکود بزرگ حدود سال1934 ،  صادرات طلا بجز با مجوز دولت ممنوع شد،  و تمام طلا و مجوزهای طلا از محافل عمومی جمع‌آوری گردید.  افزایش قیمت طلا از 20.67 دلار بر اونس در سال 1934 به 35 دلار بر اونس سبب سقوط بازار سهام در سال‌1934 و متعاقب آن ورشکستگی سیستم بانکی فدرال در ایالات متحده،  و همچنین رکود اقتصادی شدید در انگلیس ‌شد. از سال 1934 تا 1967 قیمت طلا ثابت بود.

      در 1971 سیستم طلا ـ دلار (لایحه برتنوودز) از هم پاشید،  و ایالات متحده به طور رسمی مالکیت طلا به وسیله شهروندان خود را آزاد و قانونی اعلام کرد.  این موضوع باعث افزایش سریع قیمت طلا به میزان حدود 160 دلار بر اونس در سال 1974 شد.  این افزایش با افزایش قیمت نفت توسط سازمان اپک همزمان بود.

      پس از یک کاهش موقتی در 1967 رقم 124.7  دلار بر اونس،  یک روند افزایش بی‌سابقه تا سال 1980 رخ داد،  که در این سال قیمت طلا به 614.6 دلار بر اونس رسید،  که از زمان کشف طلا تا این زمان بی‌‌سابقه بود.  این افزایش شدید مصادف بود،  با افزایش پی در پی قیمت نفت بوسیله سازمان اپک،  ورود ارتش روسیه به افغانستان،  انقلاب اسلامی در ایران،  سردرگمی و ناپایداری اقتصادی در سراسر جهان.

      از سال 1980 تا 1985 به دلیل بالا رفتن ارزش دلار آمریکا،  کاهش بهای نفت و کاهش نرخ بهره بانکی قیمت طلا روند نزولی داشت،  و در نهایت به 317.18 دلار در هر اونس رسید.  بعد از این سال مجدداْ با کاهش ارزش دلار،  افزایش قیمت نفت و افزایش بهره بانکی،  قیمت طلا روند صعودی گرفت،  و در سال 1987 به 446.6 دلار در هر اونس رسید.  از این سال به بعد با در نظر گرفتن نوسانات جزیی در قیمت طلا روند کلی قیمت نزولی بوده است.

      تغییرات قیمت طلا نسبت به ارزهای دیگر بر اساس تغییرات ارزش آنها میباشد،  به عنوان مثال‌‎ْ در اینجا تغییرات جزیی نوسان پوند انگلیس در برابر هر اونس طلا نسبت به دلار آمریکا در برابر هر اونس طلا به دلیل ارزش برابری دلار و پوند، نسبت به هم‌ میباشد.  منبع:  وبسایت شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز.

تصویر سنگ معدنی طلا،  عکس شماره 9778.

      طلا یا زَر فلزی با نشان شیمیایی / Au aurum به معنی درخشش سپیده دم،  نام یک عنصر در طبیعت است،  نرم و پر چگال و شکل‌پذیر به رنگ زرد روشن و براق است،  در مجاورت هوا و آب زنگ نمیزند و تیره نمیشود.  از نظر شیمیایی فلزی واسطه در گروه ۱۱ جدول تناوبی است،  و یکی از کم واکنش‌ترین عنصرهای جامد در شرایط استاندارد است.

      طلا در طبیعت بشکل دانه‌ای یا تکه‌ای در میان سنگها، رگه‌ها و آبرفتها یافت میشود.  همچنین بصورت محلول جامد با دیگر عنصرها مانند نقره،  یا آلیاژ با فلزاتی چون مس و پالادیم،  و حتی ادخال و گیر افتاده در میان موادی نظیر پیریت وجود دارد.  طلا در موارد غیرمعمول، بصورت ترکیب شده با عناصری مانند تلوریوم نیز مشاهده شده ‌است.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

طلا پشتوانه دولتی و شخصی

     بشر از ابتدای تمدن برای نگهداری ارزش دارایی خود تلاش زیادی میکرد،  عده ای با خرید ملک مانند زمین و خانه،  و عده ای با خرید کالا،  و جمع بیشتری با نگهداری طلا ارزش پول خود را نگه میداشتند.  ملک و کالا مشکلات خاص خودشان را داشتند،  ملک سریع نقد نمیشد،  و کالا بمرور زمان از بین میرفت،  اما نگهداری و سریع نقد شوندگی طلا خیلی بهتر و عالی بود.

      در یکصد سال گذشته بویژه چهل سال پیش تاکنون،  در ایران نیز شاهد از دست رفتن ارزش پول هستیم،  که به آن تورم یعنی زیادی پول بی پشتوانه،  و یا اشتباه رایج مردمی گرانی میگویند.  همیشه در این مدت اشخاص عاقل سعی در این داشتند،  که یک پشتوانه شخصی برای پول خود داشته باشند.  اگر دولت نمی تواند پشتوانه پولی مناسب ایجاد کند، چرا خود ما نتوانیم،  بهمین جهت این عده طلا و ارز خارجی را انتخاب کردند.

      ارزهای خارجی مشکلات خاص خودشان را دارند،  و حتی شامل تورم میشوند،  اما طلا منبع اصلی قیمت گذاری ارزهای معتبر در جهان است.  بهمین جهت بیشتر مردم،  که میخواستند برای یک مدت معین از یک ماه تا چند سال ارزش پول خود را حفظ کنند،  به طلا برای پشتوانه شخصی پول خود روی آوردند.  با دید کلی به اطراف و افراد شناخته شده دوست و فامیل براحتی متوجه میشویم،  آنان که پول نگهداشتند کلی زیان دیدند.

      تکرار کنم،  بطور کلی از دورانها کهن رسم بود،  مردم برای حفظ ارزش پول خود طلا نگه میداشتند،  و این نگهداری طلا در واقع پشتوانه شخصی از دارایی های شخصی است.  یکی از مهمترین اقدامات برای ایجاد این نوع پشتوانه شخصی،  داشتن معلومات و اطلاعات کافی از آن است.  در این کانال شما براحتی به اطلاعات تاریخی اقتصادی و سیاسی دسترسی دارید،  و میتوانید با بهره گیری از این دانش،  اشتباه در اقتصاد شخصی را به هیچ برسانید.

#انوش_راوید, #طلا, #پشتوانه_پولی_شخصی.

   پرسش از عموم:  بنظر شما چه نوع طلا برای پشتوانه پولی شخصی بهتر است؟

   تصویر جدول تولید طلای جهان از ویکی پدیا،  عکس شماره .  در جدول ویکی پدیا در 2016،  ایران را دومین کشور تولید کنند طلا نوشته،  درصورتیکه ایران با تولید سالانه 12 تن در 24 معدن طلا،  46 در جهان است.

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

دو قطعه طلای با ارزش ایران باستان

     تصویر گاو نر بالدار و لاماسوس طلای ایرانی از آثار کشف ‌شده در نزدیکی همدان.  عکس شماره 5154.  این دو اثر با قیمت‌هایی بسیار بیشتر از برآورد اولیه،  هر یک بیش از ۱٫۵ میلیون پوند به فروش رفتند،  و گران‌ترین آثار این حراج کریستی شدند،  که در روز ۸ دسامبر 2021 در لندن برگزار شد.  جمع ۴ میلیون دلاری آثار باستانی ایران در روز این حراج فروش رفت.  جریان چیست چه کسانی و چه زمانی برده و فروخته و خریده اند و چرا؟

...............

   @:  تاریخ طلا, ارزش طلا, طلای ایران, قطعه طلا, طلای باستان, طلای دولتی, پشتوانه طلا, طلای زمین.

   #:  #طلا, #ارزش_طلا, #تاریخ_طلا.

............

تاریخ و ارزش طلا در تاریخ ایران

مستندهای مربوط

مستندهای بیشتر را در آپارات و نماشا لینک آن در ستون کناری ارگ ایران

http://arq.ir

* * * * * * * * * *

گنجینه جیحون یا آمودریا، مجموعه ای با۱۷۰ تکه طلا و نقره، از دوران سلسله هخامنشیان است. مشروح درwww.arqir.com/665

............................

کلیک کنید:  دروغ دولت و سکه یونان باختر

کلیک کنید:  دوران گذر تمدنی طلا و نقره در جهان

کلیک کنید:  ثروتمندترین شخص در تاریخ بر اساس طلا

    توجه 1:  اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  تارنمای ارگ ایران،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین عکسها و مطالب ارگ ایران را بیابید.

   توجه 2:  جهت یافتن مطالب،  یا پاسخ پرسش های خود،  کلمات کلیدی را در جستجوهای ستون کناری ارگ ایران بنویسید،  و مطالب را مطالعه نمایید،  و در جهت دانش مربوطه این تارنما،  با استراتژی مشخص یاریم نمایید.

   توجه 3:  مطالب وبسایت ارگ ایران،  توسط ده ها وبلاگ و تارنمای دیگر،  بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود،  از این نظر هیچ مسئله ای نیست،  و باعث خوشحالی من است.  ولی عزیزان توجه داشته باشند،  که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب،  به ارگ ایران مراجعه نمایند.

   ــ  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

ارگ ایران         http://arq.ir

پرسشهای خود را ابتدا در جستجوهای تارنما بنویسید،  به احتمال زیاد پاسخ خود را می یابید

جهت آینده ای بهتر دیدگاه خود را بنویسید،  و در گفتگوهای تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی شرکت کنید.

برای دریافت فهرست منابع نوشته ها،  در بخش نظرات زیر برگه مورد نظر پیام بگذارید.